Fake news, ¿amenaza u oportunidad para los profesionales de la información y la documentación?

Autores/as

DOI:

https://doi.org/10.3145/epi.2018.nov.17

Palabras clave:

Noticias falsas, Posverdad, í‰tica profesional, Profesionales de la información y la documentación, Bibliotecarios-documentalistas, Alfabetización en medios, Alfabetización informacional.

Resumen

Presentamos en este artí­culo una aproximación contextual del fenómeno de las noticias falsas en relación con el campo de la información y la documentación y el papel que los profesionales del sector podemos ejercer eficaz y eficientemente. Hacemos una descripción de iniciativas y proyectos, tanto de las instituciones bibliotecarias y de sus profesionales, como de los sectores de la educación y de la comunicación, también afectados e involucrados en la problemática de las noticias falsas y de la posverdad. En las conclusiones planteamos la necesaria revisión de una serie de prácticas y actividades desarrolladas hasta ahora, la participación y colaboración con otros sectores profesionales implicados, y la potenciación de proyectos de formación en competencias digitales y mediáticas.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Biografía del autor/a

Joan-Isidre Badell, Universitat Pompeu Fabra, Biblioteca

 

 

Citas

Allcott, Hunt; Gentzkow, Matthew (2017). "Social media and fake news in the 2016 election". Journal of economic perspectives, v. 31, n. 2, pp. 211-236. https://doi.org/10.1257/jep.31.2.211

Alsius, Salvador (2017). "De la postveritat a la postètica". BiD: textos universitaris de biblioteconomia i documentació, n. 39. https://doi.org/10.1344/BiD2017.39.4

Anderson, Rick (2017). "Fake news and alternative facts: Five challenges for academic libraries". Insights, v. 30, n. 2, pp. 4-9. https://doi.org/10.1629/uksg.356

ACRL (1989). Presidential Committee on Information Literacy: Final report. Association of College & Research Libraries. http://www.ala.org/acrl/publications/whitepapers/presidential

Becker, Bernd W. (2016). "The librarian´s information war". Behavioral & social sciences librarian, v. 35, n. 4, pp. 188-191. https://doi.org/10.1080/01639269.2016.1284525

Bessi, Alessandro; Ferrara, Emilio (2016). "Social bots distort the 2016 U.S. Presidential election online discussion". First Monday, v. 21, n. 11. http://firstmonday.org/article/view/7090/5653

Burkhardt, Joanna M. (2017). "Combatting fake news in the digital age". Library technology reports, v. 53, n. 8. https://journals.ala.org/index.php/ltr/article/download/6497/8631

Bruns, Axel; Highfield, Tim; Burgess, Jean (2013). "The Arab Spring and social media audiences: English and Arabic Twitter users and their networks". American behavioral scientist, v. 57, n. 7, pp. 871-898. https://doi.org/10.1177/0002764213479374

Casero-Ripollés, Andreu; López-Meri, Amparo (2015). "Redes sociales, periodismo de datos y democracia monitorizada". En: Campos-Freire, Francisco; Rúas-Araújo, José (eds.). Las redes sociales digitales en el ecosistema mediático. La Laguna: Sociedad Latina de Comunicación Social, pp. 96-113. https://doi.org/10.4185/cac92

Catà, Josep (2017). "Les claus de l´èxit de la comunicació dels Mossos durant els atemptats". El paí­s, 23 agosto. https://goo.gl/NiyJBT

Chen, Yimin; Conroy, Niali J.; Rubin, Victoria L. (2015). "News in an online world: The need for an "˜automatic crap detector´". In: Procs of the Association for Information Science and Technology, v. 52, n. 1, pp. 1-4. https://doi.org/10.1002/pra2.2015.145052010081

Cid-Leal, Pilar; Perpinyà-Morera, Remei (2015). "Competència informacional en traducció: anàlisi dels hàbits dels estudiants universitaris en la consulta i l´ús de fonts d´informació". BiD: textos universitaris de biblioteconomia i documentació, n. 34. https://doi.org/10.1344/BiD2015.34.10

Cilip (2018). Definition of information literacy. Cilip. The Library and Information Association; Information Literacy Group. https://infolit.org.uk/ILdefinitionCILIP2018.pdf

Comisión Europea (2018a). Fake news and disinformation online. Flash Eurobarometer 464. http://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/ResultDoc/download/DocumentKy/82797

Comisión Europea (2018b). La lucha contra la desinformación en lí­nea: un enfoque europeo. COM(2018) 236 final. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/ES/TXT/PDF/?uri=CELEX:52018DC0236&from=en

CCB (2016). Integración de las competencias alfin/AMI en el sistema educativo: referencias, contexto y propuestas. Madrid: Ministerio de Educación, Cultura y Deporte. Consejo de Cooperación Bibliotecaria. http://www.ccbiblio.es/wp-content/uploads/Integracion_competencias_ALFIN-AMI_-sistema_educativo.pdf

Cortiñas-Rovira, Sergi; Darriba-Zaragoza, Marc (2018). "Análisis de la presencia de pseudociencia en los catálogos de las bibliotecas públicas españolas". Revista española de documentación cientí­fica, v. 41, n. 1, e197. https://doi.org/10.3989/redc.2018.1.1474

Farmer, Lesley S. J. (2017). "Don´t get faked out by the news: Preparing informed citizens". CSLA journal, v. 41, n. 1, pp. 12-13. http://csla.net/wp-content/uploads/2012/09/CSLA_Journal_41-1_-2017_V2.pdf

Finley, Wayney; McGowan, Beth; Kluever, Joanna (2017). "Fake news: An opportunity for real librarianship". ILA reporter, v. XXXV, n. 3, May 17. https://www.ila.org/publications/ila-reporter/article/64/fake-news-an-opportunity-for-real-librarianship

Gutiérrez-Rubí­, Antoni (2012). "Infografí­as, visualizaciones y polí­tica". El paí­s. Blogs polí­tica. Micropolí­tica, 9 abril. http://blogs.elpais.com/micropolitica/2012/04/infografias-visualizaciones-y-politica.html

Hern, Alex (2017). ""˜Downright Orwellian´: Journalists decry Facebook experiment´s impact on democracy". The guardian, October 25th. https://www.theguardian.com/technology/2017/oct/25/facebook-orwellian-journalists-democracy-guatemala-slovakia

IFLA (2012). IFLA code of ethics for librarians and other information workers. https://www.ifla.org/faife/professional-codes-of-ethics-for-librarians

Johnson, Ben (2017). "Information literacy is dead: The role of libraries in a post-truth world". Computers in libraries, v. 37, n. 2.

http://www.infotoday.com/cilmag/mar17/Johnson--Information-Literacy-Is-Dead--The-Role-of-Libraries-in-a-Post-Truth-World.shtml

Journell, Wayne (2017). "Fake news, alternative facts, and Trump: Teaching social studies in a post-truth era". Social studies journal, v. 37, n. 1, pp. 8-21. http://www.uncg.edu/~awjourne/Journell2017ssj.pdf

Kim, Antino; Moravec, Patricia; Dennis, Aalan R. (2017). "Behind the stars: The effects of news source ratings on fake news in social media". Kelley school of business research. Paper n. 18-3. https://doi.org/10.2139/ssrn.3090355

Lapowsky, Issie (2018). "Mueller´s team has interviewed Facebook staff as part of Russia probe". Wired, January 26th. https://www.wired.com/story/robert-mueller-russia-investigation-facebook

Lomas, Natasha (2018). "Fake news is an existential crisis for social media". Techcrunch. https://techcrunch.com/2018/02/18/fake-news-is-an-existential-crisis-for-social-media

López-Borrull, Alexandre (2017). "De posverdad, ¿que no tenemos nada que decir?". ComeIn. Revista dels Estudis de Ciències de la Informació i la Comunicació, n. 64. http://comein.uoc.edu/divulgacio/comein/es/numero64/articles/De-posverdad.html

McNair, Brian (2018). Fake news: Falsehood, fabrication and fantasy in journalism. London: Routledge. ISBN: 978 1 138306790

Martens, Bertin; Aguiar, Luis; Gómez, Estrella; Mueller-Langer, Frank (2018). "The digital transformation of news media and the rise of disinformation and fake news". Digital economy working paper 2018-02. Joint Research Centre Technical Reports. https://doi.org/10.2139/ssrn.3164170

Rochlin, Nick (2017). "Fake news: Belief in post-truth". Library hi tech, v. 35, n. 3, pp. 386-392. https://doi.org/10.1108/LHT-03-2017-0062

Roth, Yoel (2018). "Automation and the use of multiple accounts". Twitter. Developer blog, February 21st. https://blog.twitter.com/developer/en_us/topics/tips/2018/automation-and-the-use-of-multiple-accounts.html

Saunders, Laura (2018). "Information literacy in practice: Content and delivery of library instruction tutorials". The journal of academic librarianship, v. 44, n. 2, pp. 269-278. https://doi.org/10.1016/j.acalib.2017.12.022

Shao, Chengcheng; Ciampaglia, Giovanni L.; Varol, Onur; Yang, Kaicheng; Flammini, Alessandro; Menczer, Filippo (2017). The spread of misinformation by social bots. https://arxiv.org/pdf/1707.07592.pdf

Shearer, Elisa; Gottfried, Jeffrey (2017). News use across social media platforms 2017. Pew Research Center. https://goo.gl/qi6N9V

Shu, Kai; Sliva, Amy; Wang, Suhang; Tang, Jiliang; Liu, Huan (2017). "Fake news detection on social media: A data mining perspective". ACM Sigkdd explorations newsletter archive, v. 19, n. 1, pp. 22-36. https://arxiv.org/abs/1708.01967

Silverman, Craig (2016). "This analysis shows how fake election news stories outperformed real news on Facebook". BuzzFeed news, November 16. https://goo.gl/1Mn7th

Solimine, Giovanni (2012). "El conocimiento como bien común y el papel de las bibliotecas". Anales de documentación, v. 15, n. 1. https://doi.org/10.6018/analesdoc.15.1.142761

Tambini, Damian (2017). Fake news: Public policy responses. Media policy brief 20. London: Media Policy Project, London School of Economics and Political Science. https://goo.gl/6dvMtT

Tiffany, Kaitlyn (2016). "In the war on fake news, school librarians have a huge role to play". The verge, November 16th. https://www.theverge.com/2016/11/16/13637294/school-libraries-information-literacy-fake-news-election-2016

Vosougui, Soroush; Roy, Deb; Aral, Sinan (2018). "The spread of true and false news online" Science, v. 359, n. 6380, pp. 1146-1151. https://doi.org/10.1126/science.aap9559

Weedon, Jen; Nuland, William; Stamos, Alex (2017). Information operations and Facebook. Facebook Security. https://fbnewsroomus.files.wordpress.com/2017/04/facebook-and-information-operations-v1.pdf

Wineburg, Sam; McGrew, Sarah; Breakstone, Joel; Ortega, Teresa (2016). Evaluating information: The cornerstone of civic online reasoning. http://purl.stanford.edu/fv751yt5934

Wong, Julia-Carrie (2018). "Facebook ending news feed experiment condemned as "˜Orwellian´". The guardian, March 1st. https://www.theguardian.com/technology/2018/mar/01/facebook-news-feed-experiment-media-posts

Descargas

Archivos adicionales

Publicado

2018-12-06

Cómo citar

Lopez-Borrull, A., Vives-Gràcia, J., & Badell, J.-I. (2018). Fake news, ¿amenaza u oportunidad para los profesionales de la información y la documentación?. Profesional De La información Information Professional, 27(6), 1346–1356. https://doi.org/10.3145/epi.2018.nov.17